Bezint eer ge begint en verzekert u eerst (goed of niet)

05-02-2025

FNN gaat geluiden onderzoeken over rechtsbijstandverzekeringen die geen of onvoldoende dekking bieden aan verzekerde franchisenemers. Franchisenemers die zich hebben verzekerd voor de risico’s van de franchiseonderneming, maar deze verzekering pas sloten nadat zij de franchiseovereenkomst tekenden en een beroep doen op dwaling blijken niet altijd te kunnen rekenen op rechtsbijstand. En ook ondernemers die een overeenkomst tekenden waarin is aangegeven dat geschillen in het buitenland worden behandeld (forumkeuze buitenland) kunnen niet altijd op de rechtsbijstandsverzekering terugvallen.

Caveat emptor (koper wees op je hoede) was de basis van de Wet Franchise. Franchisegevers vonden dat franchisenemers, zelfstandig ondernemers als ze waren, zelf verantwoordelijk waren voor de contracten die zij sloten. Kleine lettertjes ten spijt. De wetgever kon aan die oude uitdrukking niet zomaar voorbij. De franchisenemer werd gewaarschuwd. Zorg dat je weet waaraan je begint, want begon je eenmaal, dan is de weg terug een dure. Laat je adviseren. De wetgever bedacht daarbij gelukkig wel dat aan die contractsvrijheid voorwaarden konden worden gebonden. Je kunt alleen leren, en dus weten waaraan je begint, wanneer je alle relevante informatie tot je beschikking hebt. Wie had veel relevante informatie? De franchisegever. Dus verplichtte de wetgever de franchisegever om de franchisenemer voorafgaande aan het sluiten van de franchiseovereenkomst te voorzien van alle relevante informatie.

In artikel 7:913 BW staat de verplichting van de franchisegever om de franchisenemer deugdelijk te voorzien van de informatie die nodig is om met inzicht tot de franchiseovereenkomst te besluiten. In dat pakket zit soms ook een mogelijkheid tot het sluiten van een rechtsbijstandsverzekering. De franchisenemer volgt ook wel eens het advies van een ander om zo’n verzekering af te sluiten, omdat de precontractuele informatie (ook) tot inzicht in risico’s heeft geleid.

Te laat verzekerd?

Af en toe blijkt dan na enige tijd dat de franchisegever niet voldoende aan de wettelijk plicht heeft voldaan. Met een beroep op 7:913 jo. 3:40 lid 2 BW of 6:228 BW (dwaling) kan de franchisenemer zo’n franchiseovereenkomst vernietigen. Dat levert gewoonlijk een gerechtelijke procedure op. De franchisenemer gaat er dan graag vanuit dat de betaalde premies aan de verzekeraar niet voor niets zijn geweest. Wanneer de verzekeraar vervolgens wijst op de kleine lettertjes die dekking uitsluiten voor kwesties die zijn voorafgegaan aan het sluiten van de verzekering (het sluiten van de franchiseovereenkomst en dus ook de precontractuele fase), is de teleurstelling bij de franchisenemer groot. Soms blijkt in zo’n geval dat de franchisenemer zelf niet meer in staat is om een gerechtelijke procedure te financieren. De franchisegever komt ermee weg. De verzekeraar hoeft niet uit te keren.

Geschil behandeld in buitenland

Ander voorbeeld. In de franchiseovereenkomst die de franchisenemer sloot (voordat ie de verzekering sloot), staat een forumkeuzebeding. Eventuele geschillen moeten worden uitgevochten in het buitenland. De franchisegever schiet volgens de franchisenemer tekort in de nakoming van zijn verplichtingen en de franchisenemer doet een beroep op de verzekering. De kleine lettertjes sluiten dekking uit voor alle geschillen buiten Nederland. De franchisenemer is door de wanprestatie van de franchisegever leeggelopen en kan geen gerechtelijke procedure in het buitenland financieren. De franchisegever komt ermee weg. De verzekeraar hoeft niet uit te keren.

De verzekerde franchisenemer blijft met lege handen en een groot probleem achter, iets wat de Wet Franchise nu juist moest voorkomen.

FNN onderzoekt

FNN gaat dit geluid onderzoeken. Los van het wettelijke uitgangspunt dat geen premie is verschuldigd wanneer de verzekeraar geen echt risico heeft gelopen (artikel 7:938 lid 1 BW), kan dekking voor rechtsbijstand een element van afweging zijn bij het aangaan van de risico’s van een franchiseovereenkomst. Wanneer die dekking achteraf onverwacht blijkt te ontbreken, kan de genomen beslissing wel eens onjuist blijken. Te laat.

FNN begrijpt dat kleine lettertjes een onderwerp zijn. FNN vraagt zich af of ook verzekeraars zich niet druk zouden moeten maken om een goede informatieplicht. Het is wellicht beter wanneer verzekeraars aan franchisenemers rechtsbijstandsverzekeringen aanbieden met een hele duidelijke dekking voor alle geschillen die voortvloeien uit de juist gesloten franchiseovereenkomst. Dat is immers waar de franchisenemers om komen.

Wilt u ervaringen op dit gebied delen, stuur die dan naar het secretariaat van het FNN.